به بهونه سقوط کابل و به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان و اینکه نحوه پیشرفت طالبان در جامعه شناسی توسعه یک موضوع داغ هست، این رشته رو نوشتم.
۱/ تفکر امارات اسلامی بر خلاف خلافت اسلامی است. امارات اسلامی هدف غاییاش ایجاد امارتهای اسلامی متعدد در جهان است که هر کدام امیری دارند. در تفکر داعش، خلافت اسلامی متعلق به فردی قریشی بود که بر تمام عالم حکومت میکرد.
۲/ این تفکر بر گرفته از نگاه ابومصعب زرقاوی، بنلادن و عبدالله عزام است که حدود سی سال پیش توسط بیشتر عبدالله عزام شکل گرفت و نگاهش اجرای شریعت در هر منطقهای است.
۳/ طالبان مثل هر گروه سلفی، اعتقاد دارد برای پیشرفت باید به صدر اسلام بازگشت. البته تغییر شکل طالبان در ظاهر وجود دارد. آنها جهادی نیستند و البته فردی مثلا ملا عمر هم بالای سرشان نیست که وسط جنگ با شوروی، چشم ترکش خوردهاش را با دستان خودش در آورد!
۴/ طالبان در صورت ورود به فضای دموکراسی، مطمئنا با برخورد تند سلفیهای جهادی روبهرو میشه. اخیرا فتوایی از ابو محمدالمقدسی از بزرگترین مفتیان سلفی تکفیری در خصوص طالبان خواندم که در پاسخ به این سوال که چرا طالبان را تکفیر نمیکند، گفته بود طالبان به دموکراسی اعتقادی ندارد و رابطهاش با ایران هم منجر به تکفیرش نمیشود چون حضرت رسول هم با برخی از دشمنانش صلح کرده بود.
۵/ به خاطر هیرمند شاید دل خوشی از غنی نداشتیم. از طرفی نگاهمان به طالبان هم مثبت نیست. البته شهادت دیپلماتهایمان در افغانستان را به نظرم نه طالبان بلکه برخی از پاکستانیهایی که دستور داشتند، انجام دادند. شاهدم هم مصاحبه تنها بازمانده آن کشتار است.
۶/ واقعیت این است که اکثر جامعه مردسالار افغانستان، طالبان را دوست دارند. فیلمهای استقبال از آنها را نگاه کنید. یا از خودتان بپرسید مگر میشود یک گروهی منفور باشند و به این سرعت کل یک کشور را بگیرند؟ مشابه این موضوع در موصل و داعش هم اتفاق افتاد که ارتش فرار کرد تا داعش با ۲ هزار نفر بتواند این شهر بزرگ را بگیرد و بغدادی براحتی در آنجا خطبه بخواند.
۷/ شاید نیاز بود طالبان بر افغانستان مسلط شود. فراموش نکنید جو ضد آمریکایی در افغانستان بسیار تند است و باور اینکه غنی و عبدالله، عمال صلیبیون بودند، مشروعیت دفاع از آنها را در بین مردم افغانستان از بین برد.
۸/ به نظر من آنچه که باعث اقبال به جریانات سلفی میشود، تا حد زیادی معلول پایین بودن سرعت مدرنیته در برخی مناطق و باور به این موضوع است که علت اصلی عقب ماندگیها از غرب و عمالش است. نگاه کنید به برخی از امرا و فقیهان طالبان که بنا به گزارشات شاهدان عینی، تنها یک محصل ساده سنی یا قاری ساده قرآن بودهاند.